Seni Anyaman Pendidikan Visual

 

Seni Anyaman

•           satu proses menjalin secara silang menyilang bahan yang telah diproses mengikut aturan.

JENIS-JENIS SENI ANYAMAN

 

1.      Anyaman Gadas

·         Anyaman yang tidak mempunyai kelarai. anyaman asas bagi anyaman mengkuang menggunakan teknik angkat satu dan turun satu

·         Digunakan sebagai tikar pelapik lantai.

 

  2. Anyaman Kelarai

 ·         Anyaman yang mempunyai corak atau motif yang berbentuk dam dan terhasil daripada proses               menganyam.

·          Anyaman yang menghasilkan satu gaya atau ragam hias yang menarik sebagai motif utama 

3.  Anyaman Sulaman

·         Anyaman untuk membuat bunga sulam pada rombong

·         Ragam hias jenis ini memerlukan alat penyisip untuk memasukkan helaian daun yang berlainan warna keatas permukaan anyaman sulam

MOTIF SENI ANYAMAN KELARAI

ALATAN SENI ANYAMAN

                        

     Parang- digunakan untuk memotong dan menetak daun pokok mengkuang

Pelurut- alat daripada buluh leper yang dinipiskan sedikit pada kedua- dua tepinya supaya mudah untuk melurut daun mengkuang.

 

Jangka- alat untuk membelah daun mengkuang menjadi helaian yang lebih kecil mengikut lebar yang 

dikhendaki. alat ini mempunyai mata pisau yang tajam

Belantan- alat pemukul semasa proses menitik daun.

Penyisip-alat daripada buluh yang ditajamkan menyerong di salah satu hujung supaya helaian 

 

mengkuang boleh diselitkan untuk disisip.

Pisau- alat untuk membelah daun daripada mempulur (tulang belakang daun) dan bahagian tepi daun yang berduri

BAHAN-BAHAN ANYAMAN

    

 

rotan	mengkuang	Pandan

Buluh	Ribu-ribu	Reben

Kercut	Straw	Jut

 

 

Strap plastik	Gulungan surat khabar

FUNGSI SENI ANYAMAN 

Tudung Saji	Bidai	Nyiru

 

Tikar parudan	lekar	Beg

 

Bakul berkaki	Kipas anyam	Bakul berkat

Raga

 

PROSES PENYEDIAAN DAUN MENGKUANG

1.      Menetak daun

         dilakukan pada waktu pagi atau petang untuk mengelakkan daripada layu

·         daun mengkuang yang berusia 1 hingga 2 tahun dipotong sama panjang dann disusun mengikut rangkap (merepang)

 

2.      Melayur

·         daun mengkuang dilayur di atas bara api shingga daun bewarna kekuningan- tujuan untuk melembutkan daun agar lebih mudah dibelah dan dijangka

·         kemudian dibelah untuk membuang duri dan tulang belakang menggunakan pisau

 

3.      Menjangka

·         daun mengkuang dibelah menjadi helaian kecil dengan menggunakan jangka bersaiz antara 5mm sehingga 10mm

·         alat jangka bermata tajam digunakan dengan mencucuk pada daun yang diletakkan diatas kain tebal dan daun ditarik perlahan- lahan

·         bahagian tepi daun mengkuang dan durinya dibuang

 

4.      Menitik

·         proses menitik atau membantul menggunakan belantan kecil yang dilapik dengan sebatang kayu untuk melembutkan daun mengkuang

·         ikatan daun mengkuang dititik sambil memulasnya berulang kali

 

5.      Merendam

·         daun mengkuang diikat dan direndam selama 3 hari 3 malam didalam tempayan yang berisi air. tujuannya untuk melunturkan warna hijau asli daun ( penyahwarnaan)

 

6.      Menjemur

·         ddaun mengkuang yang telah direndam dibilas dengan air bersih

·         daun  mengkuang dijemur dibawah cahaya matahari

7.      Melurut

·         proses melurut dilakukan dengan menekan mengkuang menggunakan jari dan pelurut daripada pangkal sehingga hujung daun untuk melembutkannya

·         daun dilipat supaya sama panjang sebelum memulakan proses melagang

 

    

8.    Mewarna

·         air dimasak dalam periuk bersama dengan pewarna yang dikenali sebagai inci

·         daun mengkuang yang telah dilonggarkan ikatannya dimasukkan ke dalam periuk sebelum 10 minit

·         masukkan 3 sehingga 4 asam keping untuk mematikan warna

·         cuci dan bilas ikatan daun mengkuang yang telah diwarnakan

jemur ikatan daun mengkuang di ampaian yang teduh atau jauh daripada cahaya matahari supaya warnanya tidak pudar

 

 

Proses menganyam tikar

• Lagang- helaian mengkuang dibentuk seperti “V”
• Anyam- daun mengkuang dijalin secara berselang seli
• Pepeh- teknik melipat tepi anyaman untuk mematikannya
• Sisip- teknik menyambung helaian pendek supaya anyaman tidak terburai
•  Kerat- baki bilah anyaman dipotong menggunakan pisau